Al in 1771 beschreef de wetenschapper Le Francq van Berkhey de bodemopbouw van de zandwinningslocatie de Zanderij bij Katwijk. Op de schets die hij maakte, afgebeeld op de voorkant van dit boek, wordt duidelijk hoe gevarieerd de bodem van de Zanderij is. In de twee eeuwen daarna werden regelmatig meldingen gedaan van bijzondere vondsten die tijdens afgravingen tevoorschijn waren gekomen. Het heeft echter tot in de jaren 90 van de vorige eeuw geduurd voordat de Zanderij belangstelling kreeg van archeologen. Opgravingen in 1996, 2003 en 2005 waren het gevolg. Resultaat van dit alles was een bijzonder onderzoek waardoor het sterk veranderende landschap vanaf de IJzertijd tot in de Volle-Middeleeuwen kon worden gereconstrueerd. Er werden onder andere resten gevonden van een nederzetting en een grafveld uit de Romeinse tijd en huisplaatsen uit de Vroege-Middeleeuwen.
