Het schilderij 'Paarden op de Dam' van George Hendrik Breitner (ca. 1906), dat in 1961 werd aangekocht door Museum Jan Cunen (inv.nr. JC 0272), is gerestaureerd voorafgaand aan de tentoonstelling Willem Witsen, stille kracht (18 februari 2024 - 16 juni 2024, Museum Jan Cunen). Tijdens deze behandeling ontdekte de restaurator overschilderingen op meerdere plekken. Omdat Breitner erom bekend stond dat hij soms na voltooiing nog aanpassingen aanbracht, was het de vraag of deze overschilderingen door hem waren gedaan of later door een ander.
Om deze vraag te beantwoorden zijn non-invasieve pigmentanalyses door middel van XRF spectroscopie uitgevoerd.
De vraagstelling kon uiteindelijk niet door materiaal-technisch onderzoek worden beantwoord. Een latere ontdekking van de opdrachtgever bracht echter wel uitsluitsel. Hij vond een foto van het schilderij in een veilingcatalogus uit 1935, waarop duidelijk te zien is dat de overschilderingen destijds nog niet aanwezig waren. Aangezien Breitner in 1923 overleed, kon worden vastgesteld dat de overschilderingen niet door hem zijn aangebracht en dus niet origineel zijn.
Hoewel de vraag naar de authenticiteit van de overschilderingen uiteindelijk door archiefonderzoek werd opgelost, heeft het materiaal-technische onderzoek aanvullende informatie opgeleverd over het pigmentgebruik van Breitner rond 1906, waarover nog weinig gepubliceerd is. Daarnaast toont het onderzoek aan dat de overschilderingen zijn uitgevoerd met dezelfde soorten pigmenten als die in de originele lagen werden gebruikt.
